Plantenziektekundigen, celbiologen en natuurkundigen van Wageningen University & Research hebben ontdekt hoe de phytopththoraschimmel zich een weg baant door de buitenste beschermingslaag op het blad van landbouwgewassen zoals aardappelen.
De wetenschappers ontdekten dat de schimmel met slimme trucs zijn buisvormige infectiestructuur kan aanscherpen om vervolgens door het oppervlak van de plant te snijden als een scherp mes. ‘Met deze strategie kan phytophthora zonder brute kracht en met betrekkelijk weinig energie zijn gastheer infecteren’, zegt hoogleraar fysische chemie Joris Sprakel.
Hoogleraar fytopathologie Francine Govers ziet volop aanknopingspunten om op basis van deze ontdekking de bestrijding van phytophthora te verbeteren. Dat kan zonder gebruik van extra chemie of nieuwe veredelingstechnieken. De focus ligt op de hechting van de schimmel aan het blad van het gewas dat wordt geïnfecteerd. ‘Phytophthora kan een plant alleen binnendringen door sterk te hechten aan het oppervlak van het blad’, zegt Govers.
Testen
Een eerste test met een eenvoudig middel om de plakkracht van het blad te verminderen, verminderde de mate van infectie al met 65 procent. Bij een geoptimaliseerde proef ging het effect zelfs al richting 100 procent.
Behalve nieuwe handvatten voor de bestrijding van plantenziekten levert het onderzoek van Wageningen University & Research ook nieuwe methodieken op. Daarmee kan het effect van gewasbeschermingsmiddelen snel worden bepaald. Dit wordt omschreven als een soort sneltest. Ook dit kan een belangrijke bijdrage leveren aan de voortdurende strijd tegen plantenziekten, verwachten de wetenschappers.
Economische kostenpost
Phytophthora veroorzaakt jaarlijks vee schade aan gewassen, zoals aardappelen, tomaten, aubergines, cacao, pepers, soja en palmen, maar ook in bossen en natuurgebieden. De schimmelziekte vormt daarmee volgens Wageningen University & Research niet alleen een bedreiging voor de voedselzekerheid, maar is ook een grote economische kostenpost. Die veroorzaakt alleen al binnen de aardappelteelt jaarlijks 6 tot 7 miljard euro schade.