Veel middelen komen in oppervlaktewater via afspoeling
Uit het onderzoek komt verder naar voren dat de hoeveelheid water die oppervlakkig kan afspoelen van percelen, sterk verschilt per grondsoort. Daarnaast beïnvloeden weersomstandigheden de effectiviteit van maatregelen tegen perceelsafspoeling. Een opmerkelijke uitkomst van het onderzoek is dat er nauwelijks nitraat en fosfaat worden aangetroffen in het afgespoelde water.
De onderzoekers hebben de hoeveelheid afspoelend water gemeten van percelen met lichte zavel in de Noordoostpolder en zware zavel in Oostelijk Flevoland. In de Noordoostpolder is in 2023 praktijkonderzoek uitgevoerd. Daarbij zijn twee maatregelen in zes herhalingen toegepast en vergeleken met plots zonder maatregelen. Het gaat om woelen met een woelpoot en een wafelpatroon aanbrengen met een wafelrol.
Vier gewassen
Behalve de hoeveelheid afspoelend water is ook de kwaliteit hiervan gemeten. Op andere plekken is praktijkervaring met diverse maatregelen opgedaan en zonder herhaling gemeten aan afspoeling. Daarnaast is het effect van maatregelen op de gewasopbrengst onderzocht in aardappelen, peen, witlof en zaaiuien.
De inzet van de wafelrol op de lichte zavel in het warme en droge jaar 2022 zorgde voor 75 procent minder afspoeling bij grote buien. In het natte jaar 2023 had dit minder effect. In juli zorgde de wafelrol nog voor vermindering van afspoeling, maar vanaf augustus was er geen effect meer.
Bij toepassing van de woelpoot op lichte zavelgronden was elk jaar een verbetering van de bodemstructuur te zien. In 2021 en 2022 was er geen significant effect op de afspoeling. In 2023 zorgde de woelpoot in juli voor minder afspoeling, maar in de maanden daarna vond juist meer afspoeling plaats.