De provincies Drenthe en Groningen, gemeenten en waterschap Hunze en Aa’s moeten scherper toezicht houden op het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen in het bekenstelsel van de Drentsche Aa. Alleen dan kan de kwaliteit van het oppervlaktewater nog verbeteren.
Dat stelt een adviescommissie van onafhankelijk deskundigen die zich dit jaar heeft beziggehouden met de verdere verbetering van de waterkwaliteit in de Drentsche Aa. Die kwaliteit is belangrijk omdat het water uit het bekenstelsel wordt gebruikt als drinkwaterbron voor Groningen.
Het streven was om dit jaar het aantal normoverschrijdingen terug te brengen naar maximaal één per jaar. Ondanks de positieve effecten van allerlei maatregelen en meer samenwerking van verschillende instanties en gebiedspartners is dit doel niet bereikt. Vooral na het optreden van piekbuien blijken de waterkwaliteitsnormen nog steeds te worden overschreden.
Aanvullende strategie
Daarom vonden de gezamenlijke partners dat een aanvullende strategie nodig was. ‘Met de maatregelen die we de afgelopen jaren hebben genomen, zitten we al dicht bij de gestelde doelen. Dankzij de aanbevelingen van de adviescommissie weten we nu wat we nog kunnen oppakken’, zegt de Drentse milieugedeputeerde Willemien Meeuwissen (VVD).
De deskundigen adviseren onder meer het doorzetten en opschalen van succesvolle projecten, het ondersteunen van initiatieven om het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen te verminderen en om duurzaam grondgebruik te bevorderen. Daarvoor is een scherper instrumentarium nodig, stelt de adviescommissie.
Te weinig mogelijkheden
Volgens de deskundigen mankeert het nogal aan de mogelijkheden die overheden hebben om een verdere verbetering af te dwingen. Zo kunnen de provincies niet ingrijpen bij het aanleggen van drainage, omdat de lozingen daaruit via het Activiteitenbesluit milieubeheer zijn vrijgesteld van vergunningplicht.
Verder ziet de adviescommissie de aanwijzing vanuit de Provinciale Omgevingsverordening van spuitvrije zones langs waterlopen als een probleem, omdat een verbod op het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen niet in zo’n verordening kan worden opgenomen.
Greppels aanleggen
Regiobestuurder Arend Steenbergen van LTO Noord regio Noord ziet nog kansen om de waterkwaliteit in de Drentsche Aa verder te verbeteren. ‘In de boerenpraktijk zijn er nog veel praktische mogelijkheden om uitspoeling tegen te gaan, zoals door het aanleggen van greppels evenwijdig aan de percelen’, zegt hij.
Of scherper beleid nog iets oplevert, betwijfelt Steenbergen. ‘Boeren gebruiken hun gewasbeschermingsmiddelen volgens de regels en letten op tijdens het toepassen ervan. Maar als we met z’n allen nog een stapje kunnen zetten, is dat prima. Het verbieden van bepaalde gewassen, wat weleens wordt gezegd, gaat mij dan te ver. Boeren moeten wel perspectief houden in de teelt van gewassen.’